Website Optimaliseren in 2023

In 2023 wordt er wereldwijd naar schatting meer dan $ 300 miljard uitgegeven aan online advertenties. Het overgrote deel van deze advertenties zullen uiteindelijk bezoekers naar een website of webshop doorsturen. Vervolgens hebben die websites gemiddeld een conversie ratio van slechts zo'n 2%.

Waarom een website optimaliseren?

Het gevolg van een dermate lage conversie ratio is dat het overgrote deel van de aangeklikte advertenties niet zal leiden tot een conversie (transactie, lead, donatie, etc.). Het rendement van de advertenties kan dan ook significant vergroot worden door de website te optimaliseren. Deze optimalisaties zullen dan leiden tot een verbeterde conversie ratio en daardoor zal vervolgens de conversie verhogen. Uiteindelijk zullen deze wijzigingen leiden tot een omzet toename.

Hoe optimaliseer je een website?

De manieren om een website te optimaliseren vallen grofweg in drie categorieën:

1. Aanpassingen die de gebruikerservaring verbeteren
2. Aanpassingen die de motivatie om te kopen verhogen
3. Aanpassingen die de gebruiker tot actie aanzetten

Bovenstaande punten zijn grofweg gebaseerd op het Fogg Behavior Model. Binnen de context van dit artikel vallen onder het tweede punt bijvoorbeeld zaken zoals de copy die gebruikt wordt om het product of de dienst aan te prijzen. Ook persuasion technieken zoals een vermelding hoe vaak dit product in de afgelopen maand is verkocht valt onder het verhogen van de motivatie om te kopen. Onder het derde punt vallen vervolgens aanpassingen zoals het tonen van pop-up met de mogelijkheid om je eenvoudig aan te melden voor de nieuwsbrief. De rest van dit artikel richt zich voornamelijk op het eerste punt door te kijken naar aanpassingen die de gebruikerservaring verbeteren.

Relevante aspecten in 2023

In onderstaande alinea's zullen verschillende aspecten worden uitgelicht die in 2023 invloed hebben op de gebruikerservaring. Wat opvalt is dat deze set aan aspecten eigenlijk al jarenlang constant is. Er vinden weliswaar verschuivingen plaats in de relatieve belangrijkheid die aan sommige aspecten worden gegeven in een bepaalde periode, maar de set zelf verandert normaal gesproken nauwelijks (zelfs niet na een crisis met de omvang van COVID-19).

Laadsnelheid

De meest opvallende nieuwe ontwikkeling voor 2023 op dit gebied van laadsnelheid is zonder twijfel Core Web Vitals van Google. Dit is een initiatief van Google om uniforme begeleiding te bieden voor kwaliteitssignalen die essentieel zijn voor een geweldige gebruikerservaring op het internet. In de praktijk komt dit er op neer dan Google de waargenomen laadsnelheid van websites vanaf mei 2021 zal gaan meewegen in haar beoordeling hoe hoog een website getoond zal worden in de zoekresultaten. Voor website ontwikkelaars houdt dit in dat zij zich steeds meer zullen moeten richten op het verbeteren van de laadsnelheid. Hierbij gaat het dan niet langer om laadtijden zoals de voorheen teruggegeven werden door tools als Pingdom en GTMetrix, maar steeds meer om de echte laadtijd zoals normale bezoekers die op hun eigen computer of mobiele apparaat waarnemen. Om te zien hoe jouw website presteert op het gebied van Web Vitals kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van de Pagespeed Insights tool.

Code

Wat betreft front-end code is JavaScript al jaren de belangrijkste programmeertaal (GitHub, StackOverflow). Om een website goed te kunnen optimaliseren in 2023 kan het dan ook zeker geen kwaad om kennis te hebben van JavaScript. Naast 'vanilla' JavaScript zijn frameworks gebouwd bovenop JavaScript ook steeds meer in opkomst. Met frameworks als React, Vue, en Angular worden tegenwoordig grote delen van websites dynamisch opgebouwd. Het gevolg hiervan in voorgaande jaren was dat deze frameworks soms meer kwaads dan goeds brachten op het gebied van website optimalisatie. Zo zorgen zij bijvoorbeeld in sommige gevallen voor flinke vertragingen in laadtijden, en maakten zaken als SEO en A/B testing flink uitdagender. Het gevolg hiervan is dat nu zogenaamde hybride frameworks als Next.js in opkomst zijn. Zij bieden het beste van twee werelden: een optimale manier voor developers om snel websites te kunnen ontwikkelen, maar tegelijkertijd ook een statische website (waardoor eerder genoemde problemen rond SEO en A/B testing tot het verleden behoren). Indien je interesse hebt om je verder te verdiepen in JavaScript, dan is deze interactieve cursus op CodeCademy zeker een aanrader.

Toegankelijkheid

Vanaf 23 september 2020 zijn Nederlandse overheidsinstanties verplicht om zich aan strengere richtlijnen op het gebied van toegankelijkheid te houden. Vanaf 23 juni 2021 gaat dit ook gelden voor voor mobiele applicaties van overheidsinstanties. In de praktijk betekent dit dat er moet worden voldaan aan de WCAG 2.1 richtlijnen. De richtlijnen omvatten verbeteringen op het gebied van toegankelijkheid voor zaken als afbeeldingen, animaties, formulieren, navigatie, en vormgeving. Wat mij opvalt is dat door deze stap vanuit de overheid er nu ook steeds meer commerciële partijen serieus rekening beginnen te houden met toegankelijkheid. Ondanks dat er nog een lange weg te gaan is op dit gebied, is dit zeker een goede stap vooruit. Wanneer je benieuwd bent welke verbeteringen op het gebied van toegankelijkheid er zoal te vinden zijn op jouw site, gebruik dan bijvoorbeeld de WAVE Web Accessibility Evaluation Tool.

Privacy

De afgelopen jaren is privacy online steeds meer een hot topic aan het worden. Zo hadden we natuurlijk eerst de cookiewet met een wildgroei aan cookiewalls tot gevolg. Ook social media platforms zoals Facebook (artikel) en TikTok (artikel) kregen veel kritiek op hun privacybeleid. Relevanter in de context van het optimaliseren van websites zijn echter de privacygerelateerde veranderingen die browsers aan het doorvoeren zijn. Intussen al jaren terug introduceerde Safari het concept Intelligent Tracking Protection (ITP). Kort daarna volgde andere browsers, zoals bijvoorbeeld Firefox met ETP. Vanuit Google Chrome was na de introductie van ITP nog lange tijd stil, maar ook zij hebben aangegeven ergens in 2023 te stoppen met het gebruiken van cookies. Al deze wijzigingen kunnen negatieve gevolgen hebben voor de mogelijkheden om websites te optimaliseren, denk hier bijvoorbeeld aan het blokkeren van zaken als Google Analytics of A/B test scripts. Wat voor impact dit precies gaat zijn zal de komende jaren gaan blijken.

Mobiel

Het is intussen al enige jaren geleden dat Google begon met mobile-first indexing. Het plan was om in september 2020 voor alle sites op deze manieren van indexeren over te stappen, maar uiteindelijk is besloten om dit uit te stellen tot het einde van maart 2021. Het feit dat Google zich steeds meer richt op mobiele apparaten zou echter niet eens de primaire reden moeten zijn om hiermee bezig te zijn. Zo is er al jaren een trend gaande waarbij mobiele apparaten terrein winnen op desktop apparaten. Deze trend zal ook zichtbaar zijn in de statistieken van jullie website. Eigenlijk wordt hiermee de boodschap simpel: een mobiele website die minstens net zo goed is als de desktop website is niet langer optioneel, maar steeds meer een vereiste aan het worden voor bedrijven.

Beveiliging

Thuiswerken is een andere trend die natuurlijk al jaren aan de gang is, maar door COVID-19 een enorme boost heeft gekregen. Veel problemen rondom de beveiliging van digitale systemen zijn hier op dit moment dan ook aan gerelateerd. Een voorbeeld hiervan zijn system administration tools die aanwezig zijn op de computers van werknemers, en ingezet kunnen worden door kwaadwillende in een aanval op een bedrijf. Tevens toont onderzoek bijvoorbeeld aan dat kritieke systemen vaak niet voldoende gemonitord worden op bedreigingen. Ook aanvallen gerelateerd aan Internet of Things (IoT) zijn sterk in opkomst. Dan zijn er natuurlijk nog beveiligingsproblemen specifiek rondom websites. Verbazend genoeg veranderen de meest voorkomende problemen op dit gebied nauwelijks over de jaren. Voor meer informatie hierover kun je dan ook terecht bij OWASP en vind je hier nog een lijst aan best practices op het gebied van website beveiliging.

Tools

Al enige jaren vormt zich een soort van vaste set aan tools rondom het optimaliseren van websites. Zo vormen Google Analytics en Hotjar voor veel bedrijven een basis om gegevens te verzamelen over hun bezoekers. Daarnaast worden vervolgens tools als Google Optimize ingezet om A/B tests uit te voeren. In het verleden hadden ook tools als VWO en Optimizely flinke marktaandelen op dit gebied, maar dit lijkt steeds meer te veranderen. Interessante ontwikkelingen op het gebied van website optimalisatie tools zijn echter nieuwkomer Microsoft Clarity (die features heeft soortgelijk aan Hotjar) en natuurlijk Google Analytics 4. Deze laatste kent mogelijk nog een enigszins beperkte set aan mogelijkheden, waardoor deze wat mij betreft nog geen volwaardige vervanging vormt voor Universal Analytics, maar dit zal over de jaren zeker veranderen.

Conclusie

Het optimaliseren van een website biedt vele kansen. Zo kan dit zorgen voor hogere bezoekersaantallen, maar ook voor een verbeterde conversie ratio. Op die manier zal (goed uitgevoerde) website optimalisatie zich dan vermoedelijk ook snel terugbetalen. In dit artikel is gekeken naar hoe een website optimaliseren in 2023 er uit ziet, met een focus op zaken gerelateerd aan de gebruikerservaring.